Periodontal apse nedir?
Periodontal Apse Nedir?
Periodontal bir cep, periodontal hastalık varken diş etlerinin enfekte olup dişlerin yüzeyinden çekilmeleri sonucu oluşur. Bu sulkusu (dişlerle diş etleri arasındaki boşluk ) üç milimetreden fazla derinleştirir. Derinleşmiş sulkusa peridontal cep denir.
Periodontal Apsenin Oluşum Yolları:
1. Derin Periodontal Ceplerin Tıkanması
Periodontal cebin ağız ortamına açılımı bir şekilde engellendiğinde, bölgede mikroorganizma ve hücre birikimi meydana gelir. Genel kanı, bu birikimin periodontal apseye neden olduğudur. Böyle bir durumda infeksiyon destek dokular içine yayılır. Apse bölgesindeki doku hasarı, doku savunmasında rol alan nötrofillerden kaynaklanan lisozomal enzimler tarafından oluşturulur.
Periodontal cebin tıkanması, besinler veya yabancı bir cisim gibi lokal faktörler nedeniyle olur. Bu tıkanma, bölgedeki iltihabi reaksiyonlar sonucu oluşan eksudanın cep dışına, ağız ortamına akışını engeller.
2. Eksik Diştaşı Temizliği
Tedavi amacıyla yapılan diştaşı temizliği sırasında diştaşlarının tümüyle ortadan kaldırılamaması da periodontal apse oluşumuna neden olabilir. Böyle durumlarda, tedaviye bağlı olarak Dişetinin büzülerek kök yüzeyi ile sıkı bir temasa geçmesi, cebin tabanındaki diştaşı ve bakteriyel artıkların doku içinde hapsolmasına neden olur.
Periodontal tedavi sırasında periodontal apse oluşumunun bir başka nedeni de, tedavi sırasında el aletleri ile bakterilerin doku içine gömülmesidir.
3. Diabetes Mellitus
Diabetik bireylerdeki sistemik değişiklikler onlarda periodontal apse oluşumunu kolaylaştırır. Hücresel immünitenin bozulması, polimorfonükleer lökositlerin kemotaksis ve fagositoz fonksiyonları azalır.
Diğer dokularda olduğu gibi Dişetinde de dejeneratif damarsal değişiklikler meydana gelir. Kapiller ve prekapiller damarların bazal membranı ve duvarları kalınlaşır, lümenleri daralır. Böylelikle Dişetinin beslenmesi, oksijen diffüzyonu ve metabolik ürünlerin uzaklaştırlması azalır. Kollagen metabolizması bozulur.
Dişeti oluğu sıvısında da glikoz seviyesi artar. Bu artış, farklı subgingival bakterilerin bölgede yoğunlaşmasına neden olur ve PMN fonksiyonlarını bozar.
Kollegenaz aktivitesinin uyarılması ile kollagen yıkımı artar ve kollagen metabolizması bozulur, kollagen sentezi azalır.
Tüm bu nedenlere bağlı olarak, kontrol altında olmayan diabetik periodontitisli bireylerde periodontal apse oluşumu daha sık meydana gelir.
4. Periodontal hastalığın olmadığı durumlarda:
4a. Akut oklüzal travma,
4b. Endodontik tedavi sırasında kökün perfore edilmesi ve
4c. Pulpadaki infeksiyonun lateral kanallar yoluyla periodontal ligamente ulaşması ileperiodontal apse oluşabilir.
Apseler 40 yaş ve üzeri kişilerde daha sık görülse de bazen çocuklarda da olur. Periodontal apseler dokunulduğunda düzdür ve çapları iki ile on milimetre arasındadır.
Kaynak: Prof. Dr. Ahmet Efeoğlu ders notları